Myślisz o zakupach za granicą lub imporcie towarów do Polski? Zanim zaplanujesz transakcję, warto poznać zasady odpraw celnych. Cło, choć dla wielu brzmi tajemniczo, to po prostu opłata, którą trzeba uiścić przy wwożeniu towarów spoza Unii Europejskiej. Sprawdź, kiedy musisz je zapłacić i jak uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek na granicy.
Cło – co to jest za opłata?
Cło to podatek nakładany na towary importowane z zagranicy lub eksportowane za granicę. Jego głównym celem jest ochrona rodzimego rynku i producentów przed zagraniczną konkurencją. Wysokość cła jest ustalana przez urząd celny i zależy od rodzaju towaru, jego wartości oraz kraju pochodzenia. Opłata celna pobierana jest w momencie przekroczenia granicy celnej i stanowi dochód budżetu państwa.
Cło pełni również funkcję regulacyjną, wpływając na przepływ towarów między krajami. Poprzez odpowiednie kształtowanie stawek celnych państwa mogą zachęcać lub zniechęcać do importu określonych produktów. Wysokie cła mogą ograniczać napływ tanich towarów z zagranicy, chroniąc tym samym krajowych producentów. Z kolei niskie stawki celne sprzyjają wymianie handlowej i dostępności różnorodnych produktów dla konsumentów. Podatek celny naliczany jest według ściśle określonych stawek procentowych. Opłata celno-skarbowa obejmuje cło oraz podatek VAT od importowanych towarów.
Cło – rodzaje
Cła można podzielić na różne kategorie w zależności od funkcji i sposobu naliczania. Klasyfikacja ma szczególne znaczenie przy realizacji przesyłek zagranicznych. Jednym z podstawowych rodzajów jest cło importowe, które jest nakładane na towary sprowadzane z zagranicy. Jego celem jest ochrona krajowego rynku i producentów przed zagraniczną konkurencją.
Z kolei cło eksportowe dotyczy towarów wywożonych za granicę. Ten rodzaj cła stosowany jest znacznie rzadziej i służy głównie do ograniczenia eksportu surowców strategicznych lub ochrony zasobów naturalnych. Istnieje również cło tranzytowe, które jest opłatą za przewóz towarów przez terytorium danego państwa. Dodatkowo wyróżnia się, między innymi:
- cło fiskalne – ma na celu dostarczenie dodatkowych dochodów do budżetu;
- cło ochronne – służy ochronie krajowych przedsiębiorstw przed zagraniczną konkurencją;
- cło prohibicyjne – ustalone na tak wysokim poziomie, że całkowicie eliminują import danego towaru. Jego celem jest zupełne wyeliminowanie zagranicznej konkurencji na rynku wewnętrznym.
Sposoby naliczania cła
Skąd wiadomo, ile wynosi cło? W praktyce stosuje się różne sposoby naliczania cła. Najpopularniejszy z nich to cła ad valorem, specyficzne oraz mieszane. Cła ad valorem stanowią określony procent wartości celnej towaru, co oznacza, że wysokość cła zależy bezpośrednio od ceny produktu. Ten sposób naliczania jest prosty i przejrzysty, jednak może być mniej skuteczny w ochronie przed tanimi towarami niskiej jakości.
Cła specyficzne to stała kwota nakładana na jednostkę miary towaru, np. kilogram, litr czy sztukę. Taki sposób naliczania jest bardziej efektywny w ochronie przed tanimi produktami, gdyż wysokość cła nie zależy od ceny. Jednak cła specyficzne mogą być mniej korzystne dla konsumentów, gdyż prowadzą do wzrostu cen, szczególnie w przypadku droższych towarów.
Cła mieszane łączą oba powyższe sposoby naliczania. Stosuje się je, gdy samo cło ad valorem lub specyficzne nie zapewnia wystarczającej ochrony rynku. Cło mieszane składa się z części ad valorem oraz części specyficznej, co pozwala na dostosowanie wysokości opłaty do specyfiki danego towaru i sytuacji rynkowej.
Jak wygląda opłata cła na terenie UE?
Na terenie Unii Europejskiej funkcjonuje unia celna, co oznacza zniesienie ceł i ograniczeń ilościowych w handlu między państwami członkowskimi. Cło w Unii Europejskiej ma zastosowanie głównie do towarów importowanych spoza wspólnoty. Towary pochodzące z UE lub dopuszczone do swobodnego obrotu na jej terenie mogą być swobodnie przemieszczane między krajami członkowskimi bez konieczności uiszczania opłat celnych. To rozwiązanie sprzyja rozwojowi handlu wewnątrzwspólnotowego i integracji gospodarczej państw UE. Oznacza to, że wysyłając paczki do Niemiec, Francji czy innych krajów wspólnoty, nie trzeba się martwić dodatkowymi opłatami celnymi.
Funkcjonowanie unii celnej w UE ma kluczowe znaczenie dla integracji gospodarczej kontynentu: ułatwia handel wewnętrzny i wzmacnia pozycję UE w globalnym systemie handlowym. Dla przedsiębiorców i konsumentów oznacza to uproszczone procedury, niższe koszty i szerszy dostęp do rynku europejskiego, co w znaczący sposób przyczynia się do rozwoju gospodarczego i zwiększenia konkurencyjności europejskich firm na arenie międzynarodowej.
Kiedy płacimy cło w UE?
Towary importowane spoza UE podlegają opłatom celnym, których wysokość zależy od rodzaju produktu i kraju pochodzenia. Od jakiej kwoty jest naliczane cło? W przypadku przesyłek spoza Unii Europejskiej próg wynosi 150 euro. Powyżej tej wartości konieczne jest odprowadzenie należności celnych, niezależnie od rodzaju towaru. Od 1 lipca 2021 roku wszystkie przesyłki zagraniczne z państw trzecich podlegają ocleniu, a do kwoty zakupu doliczane są: cło importowe oraz dodatkowa opłata celno-skarbowa.
Po Brexicie zasady wysyłki paczek do Anglii uległy zmianie. Od 1 stycznia 2021 roku obowiązuje umowa o handlu i współpracy między UE a Wielką Brytanią, która reguluje kwestie celne. Towary importowane z Wielkiej Brytanii do UE podlegają odprawie celnej i mogą wymagać uiszczenia cła według stawek określonych w umowie. Podobnie towary eksportowane z UE do Wielkiej Brytanii podlegają brytyjskim procedurom celnym.
Cło w popularnych krajach eksportowych
W 2024 roku wiele kluczowych gospodarek światowych wprowadziło zmiany w swoich taryfach celnych, co wpłynęło na globalny handel, w tym na regulacje, którym podlegają paczki do Australii i paczki do Chin. Te modyfikacje są wynikiem złożonych negocjacji handlowych i geopolitycznych napięć, które kształtują nową rzeczywistość ekonomiczną. W związku z tym konsumenci mogą zauważyć wahania cen niektórych towarów importowanych, szczególnie tych pochodzących z krajów objętych nowymi regulacjami celnymi. Cło z Chin może znacząco wpłynąć na końcową cenę zakupu, podobnie jak cło z USA. Opłata celna za paczkę z tych krajów jest często nieunikniona, szczególnie przy zakupach o wartości przekraczającej obowiązujący limit.
Procedury celne znacząco wpływają na czas realizacji międzynarodowych przesyłek. Podczas odprawy celnej paczka może zostać zatrzymana do kontroli, która obejmuje weryfikację dokumentacji, szczegółowe sprawdzenie zawartości, a w uzasadnionych przypadkach również dodatkowe testy bezpieczeństwa. Standardowa odprawa trwa zazwyczaj 2-3 dni robocze, jednak w przypadku wykrycia nieprawidłowości lub konieczności przeprowadzenia dodatkowych kontroli, czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do kilku tygodni. Dlatego przy planowaniu zakupów zagranicznych należy uwzględnić potencjalne opóźnienia wynikające z procedur celnych i zarezerwować odpowiedni margines czasowy na dostawę.
Wysyłka paczek za granicę – jak przygotować się do opłat celnych?
Wysyłka paczek za granicę wymaga starannego przygotowania, szczególnie w kontekście opłat celnych. Przy planowaniu wysyłki paczek do Japonii czy paczek do USA, kluczowe jest zapoznanie się z aktualnymi przepisami celnymi tych krajów. Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i opóźnień w dostawie, warto odpowiednio przygotować przesyłki i zapoznać się z wymogami celnymi kraju docelowego. Przede wszystkim należy dokładnie opisać zawartość paczki w dokumentach przewozowych, podając rodzaj towaru, jego ilość i wartość. W przypadku przesyłek zagranicznych wymagana jest także faktura lub inny dokument potwierdzający wartość towaru. Zaniżanie wartości grozi konsekwencjami prawnymi i może prowadzić do zatrzymania przesyłki przez służby celne.
Warto również sprawdzić, czy wysyłany towar nie podlega ograniczeniom lub zakazom w kraju docelowym. Niektóre produkty, np. żywność, leki czy materiały niebezpieczne, mogą wymagać dodatkowych pozwoleń lub certyfikatów. Niedopełnienie tych formalności może skutkować cofnięciem przesyłki lub jej zniszczeniem przez organy celne.
